Temat: Jakie refleksje o współczesnej cywilizacji wyrażają twórcy w swoich dziełach? Odpowiedz na podstawie interpretacji podanego tekstu kultury oraz wybranych tekstów literackich.
zdjęcie: Magdalena Abakanowicz, Tłum, 1988
źródło: PAP Maciej Kulczyński 2018
Wstęp: Tłum to dzieło bardzo znanej polskiej rzeźbiarki, Magdaleny Abakanowicz, które powstało w 1988 r. Jest to rzeźba nowoczesna.
Teza: Po przyjrzeniu się rzeźbie, można wysnuć refleksję, że ludzie we współczesnym społeczeństwie stają się coraz bardziej do siebie podobni, podatni na wpływy i zatracają własną osobowość.
Opis dzieła: Rzeźba przedstawia kilkanaście postaci stojących w tych samych pozach. Patrząc na ich budowę ciała można stwierdzić, że prawdopodobnie to mężczyźni. Od razu nasuwa się jedno pytanie – dlaczego te postaci nie mają głów, w jakim celu artystka pozbawiła ich akurat tej części ciała? Jeśli ci ludzie nie mają głów, są pozbawieni marzeń i myśli, stają się identyczni, ujednoliceni, niezdolni do refleksji. Można ich nazwać masą ludzką. Kolejna kwestia to barwa, wszyscy są szarzy, co dodatkowo ich do siebie upodabnia. Ludzie, którzy nie są zdolni do samodzielnego myślenia, stają się podatni na indoktrynację. Nie mają głów, mózgów, nie są w stanie samodzielnie podejmować decyzji.
Argument 1: „Czasy są niby duże, ale ludzie trochę mali” mówią starcy w dramacie absurdu, „Kartotece”, Tadeusza Różewicza. Antybohater mówi również: „Klaskałem, bo inni klaskali”. Jest to przykład człowieka, który nie ma własnego zdania i zniszczony doświadczeniami wojny, idzie za tłumem. Ma on wypaczone poczucie własnej godności, jest wypruty z emocji, nie potrafi decydować sam o sobie.
Argument 2: W „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza, gdy główny bohater, 30-letni Józio, wraca do szkoły, trafia na lekcję j. polskiego. Tam nauczyciel narzuca uczniom kanony i nie zezwala im na posiadanie własnego zdania. Nikt nie ma prawa twierdzić, że Słowacki nie był wielkim poetą. Inny przykład z tej lektury to ugrupowania chłopców i chłopięt. Część idzie za Miętusem, część za Syfonem. Uczniowie naśladują swoich liderów, bez namysłu powtarzają ich słowa, są niezdolni, by samodzielnie myśleć.
Podsumowanie: We współczesnym świecie coraz częściej można spotkać ludzi biernych. To poważne zagrożenie ludzkiej cywilizacji. Postaci z rzeźby są statyczne, niezdolne do czynów, jak wielu współczesnych ludzi.
Do czego jeszcze można się odwołać?
Inne utwory literackie, których można użyć, to: G. Orwell – „Rok 1984”, T. S. Elliot - „Wydrążeni Ludzie”, Witkacy – „Szewcy”, Czekając na Godota Becketta; obrazy zagłady – literatura obozowa, wszelkie książki przedstawiające utopię/antyutopię, np. „Nowy wspaniały świat” A. Huxleya.
Gdyby można było użyć tekstów kultury, warto wspomnieć o innych rzeźbach M. Abakanowicz. Wiele współczesnych filmów pokazuje ujednolicone społeczności, które ślepo słuchają władzy – „Igrzyska śmierci”, „Zbuntowana”, „Dawca pamięci”, „Intruz”.
.
Komentarze
Prześlij komentarz